Σπονδυλόλυση – Σπονδυλολίσθηση

Η σπονδυλόλυση και η σπονδυλολίσθηση αποτελούν κοινές αιτίες οσφυαλγίας ιδιαίτερα σε νέα άτομα με αθλητική δραστηριότητα.

Τι είναι η Σπονδυλόλυση & η Σπονδυλολίσθηση;

Η  σπονδυλόλυση οφείλεται σε κάταγμα κόπωσης του αυχένα του τόξου του σπονδύλου από συνεχείς κινήσεις  έκτασης της σπονδυλικής  και επαναλαμβανόμενη άσκηση φορτίων στους σπονδύλους όπως σε αθλητές ενόργανης γυμναστικής, ποδοσφαιριστές και αρσιβαρίστες.

Μπορεί να είναι ετερόπλευρη να αφορά μόνο την αριστερό ή τη δεξιό ημιμόριο του τόξου του σπονδύλου ή να είναι αμφοτερόπλευρη οπότε συνοδεύεται από ολίσθηση προς τα εμπρός του πάσχοντα  σπονδύλου επί του κάτω από αυτόν σπόνδυλο. Η παθολογική αυτή κατάσταση της σπονδυλικής στήλης καλείται σπονδυλολίσθηση και είναι πιο συχνή στην κατώτερη οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης αλά μπορεί λιγότερο συχνά να αφορά και την μεσαία θωρακική και την αυχενική της μοίρα.

Διακρίνεται στους παρακάτω 6 τύπους:

Ι. Δυσπλαστική. Στην περίπτωση αυτή  η οποία οφείλεται σε συγγενή δυσπλασία, ο Ο5 σπόνδυλος ολισθαίνει προς τα εμπρός επί του Ι1.

ΙΙ. Ισθμική. Διακρίνεται σε δύο τύπους. Στον Τύπο ΙΙΑ παρατηρείται κάταγμα κόπωσης στο ισθμό το στενότερο τμήμα δηλαδή των αυχένων των τόξων ενώ  ο τύπος ΙΙΒ οφείλεται σε επιμήκυνση του ισθμού που οδηγεί σε ολίσθηση του σπονδύλου.

ΙΙΙ. Εκφυλιστική. Οφείλεται σε αρθρίτιδα των ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων και εξασθένηση των ωχρών συνδέσμων.

IV.Τραυματική. Οφείλεται σε τραύματα  της σπονδυλικής στήλης υψηλής ενέργειας.

V.Παθολογική. Οφείλεται σε παθολογικές καταστάσεις όπως λυτικούς όγκους, οστεοπέτρωση και οστεοπόρωση.

VI . Ιατρογενής. Μπορεί να οφείλεται σε  χειρουργική επέμβαση εκτεταμένης πεταλεκτομής.

Η σπονδυλολίσθηση διακρίνεται σύμφωνα με την ολίσθηση μεταξύ των σπονδύλων στον ακτινολογικό έλεγχο σε 1^ου βαθμού  όταν η ολίσθησης είναι μικρότερη από 25 %, σε 2^ου βαθμού όταν η ολίσθηση είναι μεταξύ 26 – 50 %, σε 3^ου βαθμού  σε περίπτωση ολίσθησης 51-75 %  και 4^ου βαθμού σε παρουσία ολίσθησης μεταξύ  76-100 %. Στην σπάνια περίπτωση που η ολίσθηση είναι μεγαλύτερη από 100 % η παθολογική αυτή κατάσταση καλείται σπονδυλόπτωση.

Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα;

Το κύριο σύμπτωμα είναι η οσφυαλγία κυρίως μετά από αθλητική ή άλλη δραστηριότητα και όταν ο ασθενής είναι όρθιος ή κάνει έκταση του κορμού ενώ τα συμπτώματα ανακουφίζονται με την κατάκλιση. Σε σημαντική ολίσθηση του σπονδύλου και νευρική πίεση  ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει πόνους στα πόδια, αιμωδίες και αίσθημα νυγμών.

Πώς γίνεται η επιτυχημένη διάγνωση;

Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στον απλό ακτινολογικό έλεγχο. Η Profile ακτινογραφική λήψη αποκαλύπτει το βαθμό σπονδυλολίσθησης ενώ οι λοξές, αριστερή και δεξιά, ακτινογραφίες απεικονίζουν την χαρακτηριστική εικόνα της ετερόπλευρης ή αμφοτερόπλευρης σπονδυλόλυσης. Ο περαιτέρω έλεγχος με Αξονική και Μαγνητική Τομογραφία επιβεβαιώνει την ύπαρξη της βλάβης και δίνει πολύτιμες πληροφορίες για το μέγεθος της τυχόν νευρολογικής βλάβης. Ο σπινθηρογραφικός έλεγχος επίσης μπορεί να δώσει πληροφορίες για το χρόνο που έχει συμβεί η βλάβη αν δηλαδή έχει οξεία ή χρόνια εγκατάσταση.

Ποια είναι τα είδη θεραπείας;

Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων.

Συντηρητική Θεραπεία

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει αρχικά την αποφυγή δραστηριοτήτων όπως αθλητικών, άρση μεγάλων βαρών και επαναλαμβανόμενων κινήσεων κάμψης και έκτασης του κορμού. Τα αντιφλεγμονώδη προσφέρουν παροδική ανακούφιση ενώ σε περίπτωση συμπτωμάτων από πίεση νευρικών στοιχείων η έγχυση κορτικοειδών στην σπονδυλική στήλη μπορεί να βοηθήσει. Συστήνονται επίσης ασκήσεις  διάτασης και ενδυνάμωσης των μυών κορμού ενώ οσφυϊκός κηδεμόνας μπορεί  να  είναι χρήσιμος ιδιαίτερα στην οξεία φάση της σπονδυλόλυσης αλλά όχι για παρατεταμένο χρόνο γιατί θεωρείται ότι μπορεί να προκαλέσει ατροφία και αδυναμία των μυών του κορμού.

Χειρουργική Θεραπεία

Σε  περίπτωση εμμένουσας νευρολογικής σημειολογίας και εμμονής των συμπτωμάτων παρά την συντηρητική θεραπεία, σε σοβαρή σπονδυλολίσθηση μεγαλύτερη του 50 % ή σε προοδευτική επιδείνωση της, συστήνεται η χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης. Η τοποθέτηση ειδικών κοχλιών, ραβδών και συρμάτων οστεοσύνθεσης επιτυγχάνει την πρόληψη της περαιτέρω επιδείνωσης της πάθησης, την σταθεροποίηση της και την σημαντική ανακούφιση των επώδυνων συμπτωμάτων.

Απευθυνθείτε στον Ορθοπαιδικό Χειρουργό Γεωργούδη Μιχάλη για άμεση ανακούφιση από την οσφυαλγία.